Wrth benderfynu ar ei
flaenoriaethau ar gyfer y 12 mis nesaf, mae'r
Cyngor yn annog y Pwyllgor i ddewis meysydd sydd â'r prif
amcan o "ddarparu'r addysg orau i ddysgwyr yng Nghymru" wrth wraidd
ei benderfyniadau.
Ar ben hynny, yn dilyn sefydlu CGA
o dan Ddeddf Addysg
(Cymru), 2014, mae hi bellach yn
gorff proffesiynol sy'n cwmpasu
ysgolion, addysg bellach, dysgu
seiliedig ar waith a'r sectorau gwaith
ieuenctid. Yn hanesyddol, mae
datblygu polisi addysg a gweithredu yng Nghymru wedi:
•
Dangos digon o gydnabyddiaeth o'r continwwm addysg ar draws
sectorau
• heb
fanteisio ar brofiadau ac arferion da bob amser mewn proffesiynau
eraill
Byddai'r Cyngor yn annog y
Pwyllgor i sicrhau ei fod yn mabwysiadu agwedd "traws-sector" wrth
ddewis ei flaenoriaethau ynghyd â defnyddio arfer gorau o
fewn a thu allan i faes addysg wrth ddatblygu
datrysiadau.
Datblygu'r
gweithlu - dysgu proffesiynol
Mae sail dystiolaeth ryngwladol
gref wedi dod i'r amlwg ar yr hyn sy'n
gwneud dysgu neu DPP mewn addysg
broffesiynol effeithiol. Awgrymwn y gallai'r Pwyllgor ystyried sut
mae'r egwyddorion hyn wedi llywio ac y dylent lywio datblygiad a
gweithredu polisi yng Nghymru, gan gynnwys:
• Pa
mor effeithiol yw DPP yng Nghymru?
• A oes
DPP ar gael i bawb yn y gweithlu yng Nghymru?
• A
ddylai llwybrau gael eu datblygu er mwyn galluogi staff cymorth
dysgu i symud ymlaen i fod yn athrawon neu i alluogi athrawon AB i
allu addysgu mewn ysgolion?
• Sut
ydym yn sicrhau bod gennym arweinwyr effeithiol ym mhob lleoliad
addysg yng Nghymru?
Ers cofrestru staff cymorth dysgu
am y tro cyntaf ym mis Ebrill 2016,
mae data newydd gan CGA yn
cadarnhau ein bod yn agos at gael gweithlu ysgol sy'n cynnwys 50% o
athrawon a 50% staff cymorth yng Nghymru.
Er bod dyheadau polisi, er
enghraifft, ar gyfer 'proffesiwn
Addysgu lefel Meistr' yn
ganmoladwy, mae CGA yn teimlo bod datblygiad proffesiynol o safon
uchel yn hanfodol i bob grŵp er mwyn gwella canlyniadau i
ddysgwyr.
Recriwtio a
chadw
Yn hanesyddol, nid yw Cymru wedi
dioddef yr un materion â Lloegr
wrth recriwtio a chadw ysgolion
athrawon.
Fodd bynnag, mae tystiolaeth i
awgrymu y gallem fod yn gweld arwyddion cynnar o faterion recriwtio
mewn ysgolion yng Nghymru, er enghraifft:
• Er i
Lywodraeth Cymru haneri niferoedd hyfforddi athrawon ysgol yng
Nghymru yn y ddegawd ddiwethaf, mae darparwyr hyfforddiant athrawon
yng Nghymru yn dechrau cael trafferth i gyflawni eu targedau
derbyn
• Yn
draddodiadol, mae niferoedd ymgeiswyr am swyddi uwchradd penodol
(er enghraifft Mathemateg, Saesneg, Cymraeg, Gwyddorau, AC)
wedi bod yn isel fel y mae'r rhai ar gyfer swyddi cyfrwng
Cymraeg
• Mae
nifer o ysgolion yn adrodd mwy o anhawster i recriwtio
penaethiaid
• Mae'n
bosibl y gallai mentrau polisi ac ymgyrchoedd recriwtio
cyhoeddusrwydd da yn Lloegr fod yn denu athrawon o Gymru i weithio
yn Lloegr
• Mae
gan Gymru lwybrau cyflogaeth cyfyngedig ar gyfer athrawon AB, staff
cymorth neu eraill i hyfforddi fel athrawon neu drosglwyddo rhwng
sectorau ysgol
• Mae
data a gyhoeddwyd yn dangos y bydd nifer y disgyblion yn codi yn y
blynyddoedd nesaf, tra bydd y proffil oedran athrawon ysgol yn
dirywio
Mae'r Cyngor yn gwahodd y Pwyllgor
i ddechrau ymchwilio ac i
geisio datrys y materion hyn yn
gynnar.
Gweithredu
adolygiad Donaldson ar Gwricwlwm ac Asesu ac adolygiad Furlong o
Addysg a Hyfforddiant Cychwynnol Athrawon
Roedd yr adolygiadau gan Donaldson
a Furlong yn
adroddiadau o bwys yng Nghymru.
Mae'r Cyngor o'r farn ei bod yn
hanfodol i'r Pwyllgor gadw
goruchwyliaeth o weithredu a
gwerthusiad o'r argymhellion ym
mhob adroddiad.
Byddai hefyd yn gwahodd
y Pwyllgor i sicrhau bod yr argymhellion, lle bo hynny'n
berthnasol, yn cael eu rhoi ar waith ym mhob sector addysg yng
Nghymru ac nid yn unig mewn ysgolion, er enghraifft gallai'r
argymhellion penodol mewn perthynas â hyfforddiant cychwynnol
athrawon ysgol hefyd gael ei ymestyn i AB?
|